Hoe een klein signaal de weg wijst

Sinds een paar weken praten ze samen met mij over de pijn in hun relatie. Twee mensen, jong nog. Ieder op hun eigen manier zoeken ze veiligheid, verbinding met elkaar en vaste grond onder de voeten.

Hun relatietherapie is net als zij: nog jong. Ik zie dat ze -misschien ook door dat prille- elkaars taal nog niet verstaan, elkaars non-verbale signalen nog niet begrijpen. Terwijl ik naar de verhalen van beiden luister, observeer ik die signalen. Ik zie hoe zijn houding verandert als hij vertelt over wat hem zo raakt. Ook hoe het timbre van zijn stem verandert als hij reageert op haar verhaal. Er komt een zin voorbij, nauwelijks te horen, die mij zo diep raakt. Hij laat haar uitpraten, kijkt naar haar en wacht even. Ik zie dat hij slikt voordat hij zegt: ‘Ik kan de diepte van jouw pijn niet voelen.’

De afgelopen gesprekken is duidelijk geworden dat hij veiligheid zoekt als het moeilijk wordt in hun relatie. Hij ontvlucht de situatie. Gaat even naar boven, naar de keuken om even weg te zijn van haar kou.

En dat ontvluchten raakt haar precies op de plek van haar pijn en haar angst. Die houdt ze verborgen onder een dikke laag verstandig reageren, analyseren, comprimeren, structureren, oordelen en concluderen. Voor hem wordt het dan koud. De onzekerheid slaat bij hem toe en hij weet ook geen ingang meer te vinden. Hij vlucht en triggert haar grootste pijn: haar moeder, toen 20, die vertrekt als zij een paar maanden oud is.

Ik kies voor een individueel gesprek met hem. Het helpt hem beter te begrijpen wat er in hun relatie gebeurt. En als het stel daarna weer samen met mij praat, horen we zijn sleutel-zin ‘ik kan de diepte van jouw pijn niet voelen. Het spijt me zo.’

Ik voel dat ik zelf voorzichtig ontspan, maar wat natuurlijk spannend blijft: hoe zal zij reageren op zijn kwetsbare opstelling? Zij draait zich naar hem toe, maakt oogcontact en zegt dan: ‘dat zou ik ook niet willen, dat jij dit voelt.’

Ik laat de stilte even zijn. Natuurlijk is nog niet alles opgelost, maar de kou is uit de lucht omdat er voorzichtig verbinding is gemaakt. Tussen zijn wereld en die van haar.